کتاب «اژدهاکشان» يوسف عليخاني علاوه بر ويژگي هايي که در حيطه داستان و داستان نويسي از قبيل کشش، شخصيت پردازي درست، فضاسازي، جدال و... دارد، از بعد مردم شناسي بويژه در حيطه فولکلور، اثري شايسته دقت و توجه است.
در عصري که بعد معنوي فرهنگ يا فرهنگ معنوي نسبت به بعد مادي فرهنگ يا فرهنگ مادي دچار بي مهري و کم توجهي شده است و دانش عاميانه يا فولکلور به تهمت خرافه گرايي و خرافه پرستي دچار شده و با تازيانه مدرنيته و نوگرايي در هم کوبيده مي شود و گاهي تصوير کشيده شده بر ديواره يک غار از دانش ستاره شناسي، طب عاميانه، آداب و رسوم و... يک ملت باارزش تر مي شود، اين گونه کتابها که حاوي و حامل ميراث معنوي ايران يا بخشي از مردم ايران هستند، شايسته تحسين اند.
1- کتاب اژدهاکشان با گويش مردم منطقه ميلک نوشته شده و از نظر زبان شناسي اجتماعي، اثري درخور توجه است؛ چرا که اين گويش در حيطه ارتباطات کلامي اين مردم رايج بوده و نوع و دايره ارتباطي آنها را تعريف و تحت تاثير قرار مي دهد. ضمن اين که بنا به اعتقاد مردم شناسان و جامه شناسي، پرداختن به اين گونه گويش ها علاوه بر بعد اجتماعي از حيث فرهنگي و سياسي نيز از اهميت ويژه اي برخوردار است.
2- استفاده از اين گويش در کتاب باعث ثبت و ضبط، حفظ و نگهداري اين گويش مي شود که مي تواند از انقراض اين گويش در هجوم سيل مدرنيته و يکسان سازي زبان و به قول گابريل تارد پديده همگان جلوگيري کند در واقع گامي مثبت در راستاي حفظ ميراث معنوي فرهنگ اين مرز و بوم است.
3- از آنجا که زبان يا گويش معناها، عادات، آداب، باورها و اعتقادات مردم را با خود حمل و در فرآيند ارتباط نقش نماد را ايفا مي کنند، استفاده از اين گويش باعث حفظ و نگهداري معنا و ارزش ها و اعتقادات مردم اين منطقه شده و از زوال فرهنگي که اين روزها به عنوان يکي از عارضه هاي جدي فرهنگ است، جلوگيري مي کند.
4- اين کتاب به هويت يابي تاريخي و خودباوري مردم منطقه کمک شاياني خواهد کرد. متاسفانه به دلايل متعدد، جريان انتقال فرهنگي در برخي موارد با انقطاع مواجه شده و برخي جوانان از گذشته خودشان اطلاع چنداني ندارند و عده اي نيز در پي انکار آن هستند که در اين وانفسا، اين اثر مي تواند در جريان هويت يابي جوانان منطقه موثر باشد.
5- دو ويژگي رئال بودن و استفاده از زبان گفتاري مردم منطقه و استفاده از نامهايي که هنوز در منطقه رايج است مثل گرگعلي، قدم بخير، مشدي گلجهان، صفي خان، مشدي گلنار و... باورپذيري اين داستان را بيش از پيش افزايش مي دهد که شايان توجه است.به هر حال يک عمر مي توان سخن از زلف يار گفت، ولي کوتاه سخن اين که کتاب اژدهاکشان از حيث مردم شناسي و زبان شناسي جاي بحث و تامل بسياري دارد که در اين مقال نمي گنجد و اين زمان بگذار تا وقت دگر.
به نقل از روزنامه جام جم.سه شنبه 29 آبان 1386 ص 11 فرهنگ. با تيتر ِ