عبدالعلی دستغیب: اسامی داوران جایزه جلال باید اعلام می شد

فرهنگی: عبدالعلی دستغیب معتقد است كه ملاک ها و معیارهای ارزیابی آثار و همچنین اسامی داوران جایزه جلال باید از قبل اعلام می شد.
عبدالعلی دستغیب، منتقد ادبی و داور اولين دوره جایزه ادبی جلال درباره نحوه ارزیابی آثار در اين جايزه به خبرنگار شبستان گفت: آثاری که در این جشنواره شایسته تقدیر اعلام شدند، بهترین داستان و یا رمان در سال های اخير نیستند بلکه تنها در ميان آثاري كه به دبيرخانه اين جايزه ارسال شدند، شاخص هستند.
وی افزود: تعدادي از ناشران و نویسندگان آثار خود را به این جایزه ها ارسال نمی کنند و طبیعی است که بسیاری از آثار خوب از دسترس داوران خارج است. در اولين دوره اين جايزه دو اثر "اژدهاکشان" و "قاعده بازی" نتوانستند حداکثر نمره را کسب کنند ولی نمره های مطلوبی داشتند براي همين به عنوان برگزیده این جایزه اعلام شدند.

دستغیب در ادامه با تأکید بر اینکه برگزارکنندگان جوایز ادبی نباید به آثار شرکت کننده در جایزه اکتفا کنند و باید آثار خوب منتشر شده را رصد کنند و در اختيار داوران قرار دهند، خاطرنشان کرد: کسانی که کار داوری را بر عهده دارند باید دقت بیشتری به خرج دهند و کتاب های خوب را جستجو کنند تا حرف و حدیث ها پس از انتخاب برگزیدگان کمتر شود.
این منتقد ادبی درباره نحوه ارزیابی آثار از سوی داوران گفت: غیر از اژدهاکشان و قاعده بازی دو داستان دیگر هم بودند که می توانستند جایزه بگیرند، مثلا "فصل آخر" گیتا گرکانی و "عشق روی چاکرای دوم" نوشته ناتاشا امیری از جمله آثاري بودند كه بايد جايزه مي گرفتند ولی برای اینکه نمره اثری به حد نصاب برسد باید همه داوران بر روي آنها به توافق برسند.
به گفته دستغیب، همچنين آثاري همچون "حال سگ" نوشته زهره یتیمی "من آناکارینا نیستم" نوشته چیستا یثربی، "خاک" نوشته حسینی از جمله داستان هایی بود که می توانستند شایسته تقدیر شناخته شوند.
وی سپس درباره معیارهای انتخاب اژدهاکشان نوشته یوسف علیخانی به عنوان اثر برگزیده حوزه داستان کوتاه، تصریح می کند: نویسنده در این داستان معمایی را طرح کرده است که اگر کسی آن معما را دریافت نکند، داستان برایش جالب نیست. این داستان، اثری بومی است. بسیاری از نویسندگان، طرح داستانی، صحنه آرایی و شخصیت پردازی خود را از روی آثار برجسته غیربومی اقتباس می کنند ولی علیخانی داستانی پدید می آورد که اقتباس نیست و به مصایب و مشکلات مردم روستا می پردازد.
این منتقد ادبی افزود: شاید آثار اقتباسی برای عده ای از مخاطبان جالب باشد ولی برای عموم مخاطبان که توقع دارند اثری ادبی، فلسفی و اصیل به زبان فارسی نوشته شود، جالب نیست.
دستغیب، طنزآمیزی و جنبه تراژیک را از ویژگی های برجسته مجموعه داستان اژدهاکشان خواند و اذعان کرد: علیخانی با در کنار هم قرار دادن شهر بزرگ قزوین و روستای "میلک" بر فاصله و چالش ميان سنت و تمدن مدرن انگشت می گذارد و به شکلی ظریف به مصایب و مشکلات مردم روستایی که به شهر مهاجرت کردند، می پردازد.
وی یادآور شد: علیخانی توانسته است، این مشکلات را به گويش تاتی بیان کند. از ديگر نكات مثبت اين اثر اين است كه حوادث با گفتگو پیش می رود و شخصیت ها هم از راه گفتگو معرفی می شوند.
این داور جایزه ادبی جلال آل احمد در ادامه به توصیف رمان قاعده بازی، اثر برگزیده بخش رمان جايزه جلال آل احمد پرداخت و تصریح کرد: قاعده بازی از لحاظ بافت و ساختار داستانی استحکام خوبی دارد و به روایت زندگی یک فرد تبهکار می پردازد که با یادآوری خاطرات گذشته خود این دوران گذشته را زنده می کند و به نيمه دوم وجودش پي مي برد.
دستغیب با بیان اینکه داوران با بی نظری و بدون غرض ورزی این آثار را انتخاب کردند، خطاب به منتقدان توصیه کرد، از قضاوت عجولانه پرهیز کنند و بدانند که پایه گذاری این جایزه حرکتی مثبت در مسیر اعتلای ادبیات است.
این منتقد ادبی در عین حال خاطرنشان کرد: برگزارکنندگان جایزه ادبی جلال پیش از اعلام نتایج می بایست، اهمیت این جایزه، ملاک و میعارها و اسامی داوران را از طريق رسانه ها به اطلاع دیگران می رساندند تا بعد از اعلام نتایج، اعتراض ها کمتر شود.
دستغیب در پایان با بیان اینکه باید از برگزاری این قبيل جوایز حمایت کرد، گفت: اولین دوره برگزاری هر جایزه ادبی با اشکالات فراوان همراه است و باید به تدریج کاستی ها رفع شود و به همین منظور همه باید از این امکانات و حرکت مثبت برای اعتلای فرهنگ و ادبیات استفاده کنند.