مراسم اهداي جايزه جلال آل احمد؛ در تالار وحدت برگزار شد

به گزارش روابط عمومي و امور بين الملل بنياد فرهنگي و هنري رودکي، مراسم اهداي جايزه ملي «جلال آل‌احمد» همزمان با سالروز تولد اين نويسنده با حضور دکتر حداد عادل، رييس کميسيون فرهنگي مجلس، صفار هرندي وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي، محسن پرويز معاون فرهنگي وزارت ارشاد، اميرنيا مديرعامل بنياد فرهنگي و جمعي از اهالي فرهنگ و ادب در تالار وحدت برگزار شد.
دکتر غلامعلي حداد عادل در اين مراسم اظهار داشت: ما نبايد حق و سهم جلال را فراموش کنيم نامگذاري يک جشنواره ادبي يه نام او کاري شايسته است زيرا او اديب بود و نثر فارسي او نمونه نثر جديد و اثرگذار در نثر فارسي بود.

وي افزود: آل احمد شخصيتي اثرگذار ومهم سه دهه از تاريخ معاصر است و غرض از ناميدن اين جايزه به نام جلال آل احمد کوششي براي زنده نگهداشتن نام اوست بنابر اين موظفيم به صرف تکرار نام او اکتفا نکنيم. وي با اشاره به اينکه سرگذشت آل احمد سرگذشت يک فرد نيست بلکه سرگذشت يک نسل است افزود: شناخت دوران او شناخت قطعه اي پرتنش و پر تپش از تاريخ سياسي و فکري قرني است که ما در آن زندگي مي کنيم.سال 1320 آل احمد 18 ساله است دوران کودکي و نوجواني خود را دردوران خفقان رضا خاني سپري کرده است، جلال وقتي به عنوان يک جوان وارد عرصه فعاليت هاي سياسي اجتماعي مي شود که ديکتاتوري رضا خان به پايان رسيده و ايران تجربه جديدي در پيش مي گيرد که ترکيبي است از آزادي و هرج و مرج بيداد و دخالت بيگانه و ساير مسائل، اين دوران دوران پر تحولي است و مظالم رضا خاني و استبداد او و حرص عجيبش به مال و زمين و همه آن مفاسد ومعايب که اصل آن حکوت داشت به صورت يک عقده اي بعد از 20 سال در گلو مانده مي شکند و احزاب سياسي به وجود مي آيد در اين ميان حزب توده با شعر عدالت خواهي و مساوات کمک به رنجبران و کارگران، نسل جوان را که مثل فنر باز مي شده بعد از رفع حکومت رضا خاني جذب مي کند.
وي ادامه داد:درتمام دوران رضاخان ضديت با مذهب اساس بود غير از اوايل حکومت او که تظاهر به مذهب مي کرد تاپايش محکم شود نسل جوان آن دوره تصور بدي از مذهب داشت جلال در آن دوران مي نوسيد:جزوه اي درمذمت قمه زني چاپ کرده بوديم و زحمت کشيديم و آن را انتشار داديم به تصور اصلاح،غافل از اينکه رندان همه را يکجا خريده بودند و فکر مي کرديم چه زود فروش رفت، در اين دوران جلال هنوز از مذهب برنگشته وهنوز از خانه آيت الله طالقاني فاصله نگرفته است کشش هاي غير مذهبي بر جاذبه هاي مذهبي غلبه مي کند وجلال به سمت و سويي کشيده مي شود جلال دهه 20 تا 30 يکي از هزاران جان علاقه مند پيشرفت و اصلاح ايرن در گرداب ربوده مي شود. در زندگي جلال آل احمد سه دهه متمايز را جدا کنيم:دهه 20تا 30کمابيش دهه فاصله گرفتن جلال از مذهب است تصور ناخوشايند کشيده شدن به سمت افکار مذهبي وگاه ضد مذهبي در همين دوران رگه هايي از تصور کثروي و ديگران بعضي وقتها تاثير هدايت را مي توان ديد.
وي ادامه داد: دهه دوم 30 تا 40 است که از کودتاي 28 مرداد جلال را دريک مسير ديگري قرار مي دهد دراين دهه جلال ديگردر مقابل مذهب و اخلاق چيزي مطلبي نمي نويسد و متوجه مي شود مشکل اين نيست و اين دوران دوارن پيچش جلال به سمت توده ي مردم است و کم کم جلال از آن قالب کليشه اي بيرون مي آيد و حرف مارکسيسم را تکرارنمي کند. از اواخر دهه ي دوم است که کم کم گرايش به مذهب در وجود جلال قوت مي گيرد و درآن دوران غربزدگي را مي نويسد.جلال دهه ي چهل با جلال دهه ي بيست فرق دارد، نسلي که من به آن تعلق دارم نسلي که جلال را در دهه ي چهل شناخت. کتابي مثل غربزدگي براي ما همانند اکسير بود وي افزود ما کتابهاي جلال را با اشتياق خاصي مي خوانديم نثر دلنشين و بديع جلال با آن هنرمندي هاي او و شجاعتش براي جوانان آن دوره آموزنده و نگهدارنده از لغزشها بود و چقدر جلال جلالت و منزلت داشت حداد عادل با اشاره به زماني که خبر فوت جلال آل احمد منتشر شد گفت:صبح فردايي که غروب روز قبلش خبر فوت جلال آل احمد را شنيديم مثل يتيم ها جلوي دانشگاه درپياده رو قدم مي زديم تبليغ جلال درآن دوران کار ساده اي نبود در مراسم شب هفت جلال جمعيتي 500نفر شرکت کردند و مهندس بازرگان هم درآن مراسم حضورداشت. وي تاکيد کرد:آدم هاي ديني امثال بنده مديون او هستيم. سه ويژگي را دروجود جلال آل احمد انکارناپذير دانست و درباره ي اين سه ويژگي گفت:استعداد شگرف او غيرقابل انکار است فردي باهوش و با استعداد است صداقت از ديگرويژگي هاي جلال است و شجاعت ديگر ويژگي که آن را دروجود جلال نمي توان انکار کرد.وي اظهارداشت: ما مذهبي ها حق او را چنان که بايد ادا نمي کنيم زيرا بحضي از حرف هايش معلوم است که چطور است، روشنفکري هاي کليشه نيز از جلال خوششان نمي آيد زيرا جلال به امام اين انقلاب نظر خوش داشت و پديده خاص خودش بود و تحول دروني او تحول آينده ايران را به همراه داشت.
حداد عادل تاکيد کرد: ما نبايد حق و سهم جلال را فراموش کنيم نامگذاري يک جشنواره ادبي يه نام او کاري شايسته است زيرا او اديب بود و نثر فارسي او نمونه نثرجديد و اثرگذار در نثر فارسي بود.
رئيس کمسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي تاکيد کرد: جلال هيچ وقت در مقابل سنت نايستاد و براي ايران شاسيته است که جايزه اي ادبي را به نام او نامگذاري کند و بايد سخت گيري را هاي لازم در اهداي اين جايزه انجام شود تا قدر اين جايزه محفوظ بماند تا نويسندگان براي برگزيده شدن در اين جايزه تلاش کنند و اميدواريم اين جايزه به ايجاد يک هواي تازه در ادبيات متناسب با انقلاب اسلامي در کشورمان منجر شود
وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي نيز در اين مراسم گفت:اين مراسم بهانه اي بود سفره اي گشوده شود آل قلم با نگاه به يک قافله سالار بر سر اين خان بنشيند و همچنان که او در زندگي پر برکت خود تجربه کرد تا تحول را براي فرهنگ کشور به ارمغان بياورد. اين جايزه به واسطه اهميت موضوع جايگاه تصويبش در شوراي عالي انقلاب فرهنگي و در تيرماه 84 است و آيين نامه آن آبان ماه سال 85 به تصويب شوراي عالي انقلاب فرهنگي رسيد و پس از آن اقدامات لازم براي اجرايي شدن آن با تعيين هيئت امنا و اعضاي هيئت علمي آغاز شد.
صفارهرندي افزود: آل احمد را در ادبيات داستاني چهره هاي شاخص برشمرد و برگزاري اين جشنواره را اداي ديني به آن روح به ملکوت پيوسته دانست و افزود ما مامور به اين شده ايم که با مقتدا قرار دادن اين چهره شاخص به داد امروز خودمان برسيم و اين عرصه نيازمند تکاپو و سعي بيشتر از ناحيه اهل قلم است.
وي بيان کرد: ظهور چهره هاي شاخص و اثر گذار در ادبيات داستاني و شاخصه هاي ديگر نويسندگي از تجربيات جلال بود. مستند نگاري، نقد ادبي و نظير آن در طول ساليان پس از انقلاب اين چهره هاي شاخص شاهد حضورشان بوديم اما متناسب با استعداد اين ملت و پشتوانه قديمي که در ادب دارد شايسته تر است ما با موج عظيمي از حضور استعداد هاي جوان با مشخصات زندگي رو به تحول مثبتي که از او سراغ داريم مواجه شويم.
وي ادامه داد: جلال از حزب مردم و توده گسست و به خود مردم پيوست و جريان روشنفکري رسم زمانه او بود و جريان روشن فکري را درزمان خود پايه گذاري کرده است.
دکتر رمضاني دبير علمي جايزه جلال نيز در اين مراسم گفت: آثاري که در حوزه بررسي و انتخاب هيئت علمي داوران قرار گرفت شامل داستان بلند و کوتاه، نقد ادبي و کتب مستند نگاري و تاريخ نگاري بود.
در نخستين دوره، تمامي آثار در موضوعات داستان بلند و کوتاه، نقد ادبي و کتب مستند نگاري و تاريخ نگاري مورد ارزيابي و داوري قرار گرفت؛ آثاري که براي نخستين بار تاليف وچاپ شده و افست و کمک درسي نبودند در اين دوره از مجموع آثار منتشر شده در سال هاي 1385 و 1386 بالغ بر 3517 عنوان مورد ارزيابي قرار گرفته است.
دکتر رمضاني ادامه داد: از اين ميان 3441 عنوان که امتياز لازم براي راهيابي به مرحله دوم را کسب کردند،در مرحله اول حذف و بقيه يعني 76 عنوان به مرحله دوم را يافت که از ميان آثار ياد شده پس از ارزيابي دقيق و علمي هر اثر توسط دو نفر از داوران در مجموع 5 عنوان کتاب که توسط داور سوم نيز مورد ارزيابي مجدد قرار گرفت شايسته تقدير شناخته شد.
دبير علمي جايزه جلال افزود: براي اين جايزه يازده جلسه هيئت علمي و يازده جلسه مشترک داوري تشکيل شده است.
در خاتمه اين مراسم اسامي 5 کتاب شايسته تقدير نخستين جايزه «جلال آل‌احمد» در حوزه‌هاي سه‌گانه نخستين جايزه جلال آل‌احمد که هيچ نويسنده‌اي شايسته 110 سکه‌ اين جايزه شناخته نشد، به شرح زير اعلام و اهدا شد:
- بخش تاريخ‌نگاري و مستندنگاري: کتاب 3 جلدي «سازمان مجاهدين خلق؛ پيدايي تا فرجام» به کوشش جمعي از پژوهشگران
- بخش داستان کوتاه و رمان: مجموعه داستان «اژدهاکشان» نوشته يوسف عليخاني و داستان بلند «قاعده بازي» اثر فيروز زنوزي جلالي - بخش نقد ادبي:
کتاب «آيين آينه؛ سير تحول نمادپردازي در فرهنگ ايراني و ادبيات فارسي» نوشته حسينعلي قبادي با همکاري محمد بيرانوندي و کتاب «از اسطوره تا حماسه؛ هفت گفتار در شاهنامه‌پژوهي» اثر سجاد آيدنلو به پديدآورندگان هر کدام از اين 5 کتاب، 25 سکه بهار آزادي و نشان جلال آل‌احمد طي مراسمي در تالار وحدت اهدا مي‌شود.